De meeste verhalen die ik hoorde over boekhouders voordat ik zelf tot aan mijn nek in het wereldje zat waren slecht. Ze zijn duur en ze doen niks. Voor veel ondernemers en zelfstandigen is de boekhouder niet je vriend. Hij doet als eerste een greep uit je omzet en praat het daarna goed door te zeggen dat je zijn factuur ‘gewoon’ kunt inbrengen als kost, wat hij zelf dan vervolgens doet. De zelfstandige staat erbij en kijkt er naar, de boekhouder zegt nog iets over ‘bonnetjes bewaren’ met hetzelfde toontje als de tandarts die maar blijft praten over ‘flossen’ en voor de meeste mensen is daarmee alles gezegd. Net als de tandarts, de fietsenmaker, de kapper en de makelaar is de boekhouder gewoon een dienstverlener die een vak heeft geleerd.

Voor mij is dat anders. Als administratief bediende ben ik al iets verder ingewijd in de fantastische wereld van de boekhouderij. Facturen en kredietnota’s zijn het dagelijkse brood dat ik krijg voorgeschoteld. Ik wist dus waar ik aan begon toen ik via een vriend, die trouwens ook boekhouder is, aan een boekhouder werd geholpen. En deze beste man was al even vriendelijk als mijn vriend. Het is altijd leuk om met bevriende boekhouders over boekhouden te praten vind ik. Overigens gebruik ik de term ‘boekhouder’ in deze blog nogal ijdel, alsof deze titel in België net zo vrij besteedbaar is als in Nederland, wat allerminst het geval is. In Nederland zijn er volgens mij geen échte boekhouders, iedereen doet maar wat, inclusief de fiscus. Dit is vooral leuk voor multinationals die hiervan profiteren door hun hoofdzetel in Nederland te zetten, want dat heeft zo weinig consequenties. Enfin, genoeg over Nederland, dit is een Belgische blog.

Mijn nieuwe vriendschap met deze nieuwe boekhouder was specialer dan mijn vriendschappen met andere boekhouders, of ik ze nu kende als collega, van het café of van de klimzaal. Deze boekhouder was dé boekhouder. Een soort professionele romance, zo u wilt, die zich hier aan het ontluiken was. Een collega-boekhouder op het werk had al avances gemaakt om dé boekhouder te worden. Dan bleek er ineens een hele erkende boekhouders-Familia achter die ene collega schuil te gaan met wie je al een half decennium samenwerkt. En die Familia wil dan best je aangiftes doen. Maar ik had nog andere boekhoudersvrienden op overschot dus sloeg het aanbod beleefd af.

De vriendschap met dé boekhouder bleek al snel minder exclusief te zijn dan ik dacht toen er in mijn contract ineens een onbekende naam stond op de pagina waar ik mijn digitale handtekening mocht zetten. Ah ja, wat had ik gedacht? De titel van boekhouder is voorbehouden aan de ‘capo de tutti capi’ van de administratieve pyramide. De échte boekhouder die mijn aangiftes zou gaan doen, die bleef buiten beeld. Mijn nieuwe vriend was maar een tussenschakel.

Een tussenschakel die zichzelf te duur vond, zo bleek dan ook nog. Mijn dossier was te zwaar, ik stelde te veel vragen. Mijn nieuwe vriend wou me al afschuiven op een goedkopere collega die mijn handje kon vasthouden. Is dat vriendschap? Zijn belofte om niet elk telefoongesprekje van een kwartier aan te rekenen bleek loos te zijn, de aangerekende mailwisseling was formeel en bondig. Dit was een vriendschap met een chronometer.

Zijn aanbod voor een vrienschapswissel heb ik afgewezen. Ik bepaal zelf wel hoe ik mijn zuurverdiende aftrekbare centjes zal gaan besteden. Zoals de voetbalhooligans het zo mooi kunnen verwoorden: “werken voor je kankergeld“. Hoe meer ik betaal, hoe hoger jij moet springen.

En daarmee komen we bij de kern van het vriendschapsprobleem. Hoe gemoedelijk en amicaal de relatie tussen een boekhouder en zijn ondernemende klant ook is, het is geen vriendschap. Er is hier sprake van een relatie tussen werkgever en werknemer, zij het niet in arbeidsrechtelijke zin. De zelfstandige geeft, en de boekhouder neemt werk. Hoe meer werk de zelfstandige geeft, hoe meer geld de boekhouder vraagt. Is je boekhouder je vriend? Nee. Het is je eerste officieuze werknemer, en die is 100% fiscaal aftrekbaar. Leuker kunnen we het niet maken.