U  deed eindexamen over Piet Hein en leerde niets over de Vietnamoorlog
Ik deed eindexamen over de Vietnamoorlog en leerde niets over Piet Hein
Dit is mijn onderzoek hoe u mijn geschiedenis heeft voorgeschreven

Hoe zoom je ver genoeg uit om dit verhaal te kunnen vertellen? Ik heb inmiddels Adorno ook binnengekregen: Minima Moralia en Opvoeding tot Mondigheid. Die Minima Moralia is een verzameling aforismen, of wat gedachten bij woorden. Essayistisch. Opvoeding tot Mondigheid zijn vier lezingen van Adorno en vier interviews met de radio, in totaal acht hoofdstukken. Op de eerste pagina staat een voordracht van ene ‘Theo’ aan ene ‘Stijn’ van 22 jaar oud (in 1971):

Dat de uitdrukking ‘intellectuelen’ door de Nationaal-Socialisten in een kwade reuk is gekomen, lijkt mij slechts een reden te meer om haar positief op te vatten… Of iemand echter een intellectueel is, blijkt vooral uit de verhouding tot zijn eigen werk en tot het maatschappelijk geheel waartoe het deel uitmaakt… (blz 31-32)

Dat was een paar dagen geleden, dat ik bovenstaande typte. Inmiddels zit ik weer in de winkel met een berg andere dieplinkse boeken op mijn schoot. Mag dat wel, zo dicht bij de eigen ervaring schrijven dat het voor de lezer onbegrijpelijk wordt? Ik had weer goud gevonden in papier en wou het gelijk opschrijven maar toen dacht ik shit, ik heb nog een concept open staan… Moet ik nu eerst die gedachte afmaken voordat ik een nieuwe open? Ik moet zeggen dat ik mijn oude blogs wel bedorven vind in vergelijking met wat ik hier doe. God, wat had ik goed nagedacht over wat ik ging schrijven zeggen, werkelijk ongelofelijk. Dat denken heb ik er nu maar uitgelaten. Mijn verhouding tot mijn eigen werk, daarover moet ik het hebben, van Adorno. Dit is mijn eigen werk. Ik weet nog dat ik iets wou schrijven hoe dat ALLES terugvalt op nazi-angst. Dat bewees die quote ook voor mij. Vrij vertaald: we moeten onszelf intellectueel durven noemen, want de nazi’s hadden een hekel aan intellectuelen.

Ik heb eens bijgehouden hoelang het duurde voordat ik met de nazi’s werd geconfronteerd in het dagelijks leven. Dus ik stond op, en du moment dat er een referentie naar veertig vijfenveertig, op wat voor manier dan ook, via de media aan mij werd opgedrongen (X, kranten, radio, websites), dan was mijn dag om zeep. Dat was bijna altijd voor twaalf uur. Dat is wat Adorno hier probeert te zeggen. Links sinds de jaren ’60 heeft niets meer te maken met klassenstrijd maar alles met nazivrees.

Ik was op 1 mei in Brussel, in de Dolle Mol, een links café vol stickers. De grens tussen werkelijkheid en deze blogreeks is dun. Een man vol patches brulde dat hij tegen nazi’s was, vroeg of ik geen fascist was, riep voorbijgangers toe dat ze fascisten waren en zo voorts. Dat is links. Een zatte man van zestig in een punkerpakkie die brult dat iedereen fascistisch is.

Maar het marxisme zou het marxisme niet zijn als het tegendeel niet ook waar zou zijn. Ik heb vast, ‘Links Richten’, een heruitgave van een tijdschrift door arbeiders en schrijvers uit 1932-1933, en die heruitgave is uit 1973 (ISBN 9060121899), ik begon te lezen en ik had het gewoon niet meer jongens. Die eerste is zin… het is dus, voor de helderheid, een boek uit 1973, van een tijdschrift uit 1932, die een brief van *tromgeroffel* kameraad Lenin quote uit 1905. Hoe we dit in ons Academische scriptie moeten gaan citeren zou ik bij god niet weten maar alleen al daarom gaan we het doen. De quote, op pagina 7 respectievelijk 1:

De literatuur moet partijliteratuur worden… Het beteekent… dat de literatuur in het algemeen geen persoonlijke zaak is, die van de algemeene zaak van het proletariaat los gedacht kan worden. Weg met de literaire oppermenschen!

Ik zie nu pas hoe scherp dit citaat en het citaat aan het begin van deze blog elkaar tegenspreken. Lenin versus Adorno: FIGHT!

Dus dat is er gebeurd. Wat Lenin hier zegt had kameraad Hitler natuurlijk net zo goed gezegd kunnen hebben. Weg met de literaire oppermenschen! Klaar en duidelijk. Hitler heeft gewonnen, alle ‘literaire oppermenschen’ zijn weggepest of vermoord, Lenin en Stalin deden mee, en nu zijn we aan het andere uiteinde van de geschiedenis en moeten we als linkse deugmensen bij hoog en bij laag roepen dat we geen fascisten zijn, Adorno in de hand. Het is een beetje vermoeiend, zo simpel als het is. Ik ben ook niet de eerste die het zegt, maar ik heb nu wel voor het eerst een quote van Lenin in de hand die zo fel afsteekt tegen de quote van Adorno. Het marxisme moest zich opnieuw uitvinden na 1945, dat wist ik al wel.

Anri-intellectualisme was een kreet van het marxisme. Ik heb het nooit zwart op wit zien staan, tot vandaag eigenlijk. Jij?