Babyboomers – Computers als rekenhulp (the Shell)

Babyboomers zijn ook grootgebracht met computers, maar kleinschalig. Computers waren grote machines in bedrijven en universiteiten met een lange handleiding en een heldere input en output. Het waren machines die alleen bediend konden worden door de select few, experts die er voor hadden doorgeleerd, een badge kregen opgespeld en in het kader van onderzoek of de groeiambities van een revolutionair bedrijf de input mochten geven, om dan de prints af te geven aan iemand anders die ze ervoor beloonde met loon.

De Boomers die met computers konden omgaan zijn met weinigen, maar toevallig heb ik een maandje met één van hen samengewoond. Zijn relatie met zijn computer was fascinerend. Hij kon niet werken met een User Interface of met een muis, laat staan een touchscreen. Om zijn computer de taken te laten doen die hij als mens ervan verwachte, moest hij neerdalen naar de Command Shell. Je weet wel, dat mysterieuze zwarte venster waar je met witte (of groene!) letters prompts moet ingeven. Voor de leek leek hij een soort ultranerd, iemand die de diepste krochten van het systeem kent als zijn broekzak, maar elke kleurige pixel doet pijn aan zijn ogen. Alles wat je met een computer kan doen moet in de handleiding staan die door de leverancier is meegegeven. 8 bits zijn er al 4 te veel.

Generatie X – Alle Gadgets verzamelen! (Hardware)

De hoeveelheid (zak)geld die de X’ers moeten hebben uitgegeven aan hardware in de loop van hun levens is hallucinant. Hele verzamelingen vinylplaten, CD’s, casettebandjes en videobanden hebben ze aangelegd om ze niet veel later weer weg te gooien. Had je net al je platen op een casetteband overgezet, komt de volgende gesjeesde coolio er al aangewandeld met zijn wandelende CD-speler. Had je net gespaard voor die kleurentelevisie met ingebouwde VHS-speler, komt de DVD op de markt. Dacht je even het mannetje te zijn een ingebouwde telefoon in je auto, komt de draadloze mobiele telefoon je even de pas afsnijden. Fotorolletjes? Pff, dat doen we tegenwoordig allemaal digitaal, dan wappen we het via de modem de hele wereld over. Floppydisks? Onder welke steen heb jij geleefd? Anno nu branden we dat netjes met DVD-RW op een schijf. Zei ik schijf? Dan bedoelde ik zeker harde schijf. Zei ik harde schijf? SSD heet dat tegenwoordig. Superfijn, een computer die gewoon stil is. Zei ik computer? Ik bedoelde natuurlijk laptop. Die gaan het worden. En gooi die Blackberry ook maar weg.

Jaja, het gaat snel. Maar gelukkig zijn er snelle marketingjongens, die het allemaal kunnen uitleggen. Hoeveel boeken passen er in een kilobyte? Een heleboel. En begin maar te tellen in foto’s, dat is meer data. Bruine Kangeroes Maken Geen Troep: Byte, Kilobyte, Megabyte, Terabyte. Die laatste mag je vergeten, dat is toekomstmuziek. Oh Snap! Het is al de toekomst! Lever je gadgets maar weer in, we gaan naar de Cloud.

Computers waren eerst voor nerds. In elke klas zat een puistenkop te experimenteren met vage spelcomputers terwijl de hele klas hem uitlachte. Maar wie het laatst lacht die lacht het best, want die puistenkoppen zijn uitgegroeid tot CEO’s van multinationals. De grootste ubernerd was eigenlijk ook een gesjeesde marketingjongen: Steve Jobs. In 2007 maakte hij definitief een einde aan het hardware-tijdperk. One tool to rule them all: de iPhone. En dan zijn er nog een hoop andere merken smartphones, maar dat zijn natuurlijk rip-offs. Go Apple or go home.

De Millenial – A Friend called the Internet (Software)

Het enige dat millenials nodig hebben is een degelijke rig en een internetkabel. De rest downloaden ze zelf wel bij elkaar. Hun dekstop is hun cockpit naar cyberspace. Hun ouders hebben er alles aangedaan om te voorkomen dat ze verslaafd zouden worden, maar dat is mislukt. ‘Ga toch buitenspelen’ zeiden ze dan. ‘Als je te lang achter een scherm zit krijg je vierkante ogen’. Yeah right.

De Millenial is ingetuned toen de computer al gemeengoed was. In een houten kast in de huiskamer. Als papa klaar was met zijn e-mails te checken dan kon het gevecht met de broer of zus beginnen. Wie krijgt het scherm, wie moet wachten achter de televisie? Dat mag mama beslissen, maar no way dat de broer of zus zelf op de tijd let natuurlijk. Elke dag moet je weer die vingers van die muis afpeuteren om op tijd te zijn voor je MSN-date op je eigen Windows XP account.

Spam en porno zijn ruis voor de Millenial. Hoe Boomers en X’ers zo naïef kunnen zijn om toch op die link te clicken, toch dat .exe bestandje te openen en toch die Nigeriaanse prins geloven, het is een raadsel. Google, daar lijken ze nog nooit van gehoord te hebben. De wereld is grenzeloos, de taal is Engels. Vrienden zitten ergens op de wereld naar dezelfde gloed van het scherm te kijken, de afspraakplaats is de gameserver. Muziek, films en series zijn commodities, Youtube is de Jukebox, Facebook de plek waar anderen hun privacy verkopen. Originele content bestaat niet en de NSA kijkt altijd mee.

Gen Z – Pay, Play, get Payed (Metaverse)

ICT, daar heeft Gen Z weinig mee. De computer wordt alleen op school gebruikt, thuis heeft Gen Z genoeg aan die smartphone. Waar millenials zijn opgegroeid met het idee dat je niet betaalt voor bits, is de Gen Z een Homo Economicus lang voordat hij weet wat het betekent. Steaming wordt Streaming, Gamers worden Vloggers. Likes worden tips, points worden skins en de wisselkantoren van vandaag zijn de cryptobubbel van morgen.

Tijd is geld, en de tijd dat een paar tech-reuzen al het geld verdienden is voorgoed voorbij. Tegen de tijd dat de publieke omroep de radiogolven dan ook echt vaarwel zeggen in de hoop dat sommige X’ers op hun oude dag daadwerkelijk ook nog een apparaat met DAB+ hebben gekocht, zit Gen Z al in de Metaverse. Want in plaats van de bejaarde Mark Zuckerberg te cancelen, cancelden de oude media de Metaverse. Wat kun je daar anders op zeggen dan ‘OK Boomer’?

De Metaverse, cryptocurrencies, blockchain, NFTs… Het zijn geen holle termen voor Gen Z. Wat is geld anders dan punten in een app? De ene vraagt wat werkgeheugen, de ander wat rekenkracht, weer een ander een minuut van je tijd of wat creativiteit, een ander bewaart je collectibles en op een ander kun je speculeren op de beurs.

Er zal heus een dag komen dat de Fiscus de werelden ontdekt die schuilgaan achter dat smartphonescherm, maar zolang de volgende generatie weinig zin heeft om hun zuurverdiende punten om te zetten in ouwe euro’s, wat gaan ze zeggen?