Directe Democratie, Swarmwise, Wisdom of the Crowd, Liquid Democracy… De Piratenpartij staat voor directe besluitvorming en online referenda. Praktische bezwaren tegen echte democratie tellen niet meer nu het technisch haalbaar is dat het volk zelf politieke besluiten neemt. De Piratenpartij is slechts een middel om de representatieve democratie te kunnen afschaffen omdat burgers in de toekomst geen partijen meer nodig hebben om hun stem te laten horen. Tot die tijd zijn er Piratenpartijen nodig om peer-to-peer, blockchain besluitvorming doorgang te laten vinden in parlementen wereldwijd.

Maar zo ver is het nog niet. Eerst moeten er verkiezingen gewonnen worden en om dat te bereiken is er een vereniging nodig, met statuten. In de zes jaar dat de Piratenpartij Nederland bestaat zijn alle bijeenkomsten van de Algemene Leden Vergadering (ALV) gegaan over hoe precies de statuten eruit moeten zien, af en toe onderbroken door stemmingen over kieslijsten of functies binnen de partij zelf. Er zijn een veelvoud aan organen die de weg naar de afschaffing van de representatieve democratie moeten begeleiden: er is een bestuur, een presidium, een raad van toezicht, een beroepscommissie en een kascommissie. Op het moment bestaat er ook nog een ledenraad, die de ALV vertegenwoordigt buiten de vergaderingen zelf om en die op dit moment nog als het hoogste orgaan binnen de Piratenpartij Nederland geldt. De ALV heeft gisteren -toen er over nieuwe statuten is gestemd- echter besloten dat de ledenraad moet worden afgeschaft, maar dit moet de ledenraad zelf nog goedkeuren. Als de nieuwe statuten dan in werking treden zal het moeilijk worden die nog aan te passen. Gelukkig is er dan nog het Huishoudelijk Reglement waarover tot in de eeuwigheid gediscussieerd kan worden. Daarnaast is er nog de Wikipedia van de Piratenpartij waarin een kleine bibliotheek aan interne regels is vastgelegd die nog aangepast zouden kunnen worden als iemand de moeite zou nemen het te lezen.

Een doorn in het oog voor de statutenstemmers is de Three Pirates Rule, een oerregel in de internationale Piratengemeenschap die bepaalt dat drie piraten namens de Piratenpartij mogen handelen. Oorspronkelijk was dit een belemmering zodat niet iedere mafketel de goede naam kon bezoedelen, maar dat er toch makkelijk en snel actie ondernomen kon worden. De Nederlandse Piratenpartij vindt zoiets nog steeds behoorlijk problematisch en gebruikt het als een Three Pirate Rule voor het indienen van moties, waarmee er een barrière is opgeworpen zodat niet zomaar alles op de Algemene Ledenvergadering besproken hoeft te worden. Waar deze regel het oorspronkelijk makkelijker maakte om namens de partij te handelen maakt diezelfde regel het nu moeilijker om iets in te brengen op een vergadering. Hiermee is de Piratenpartij Nederland strenger dan de meeste organisaties, zoals bijvoorbeeld de Tweede Kamer der Staten Generaal, waar ieder lid gewoon op eigen houtje een motie in kan dienen.

Online besluitvorming? In theorie wel. De websites die het faciliteren zijn algemeen bekend en worden door de Piratenpartij veelvuldig genoemd. Online democratie in de partij zelf is echter ver te zoeken. Piraten hebben het te druk met bij elkaar komen om zich samen over hun eigen statuten te buigen.

•  De Piratenparadox I: Jos van Rey
• De Piratenparadox II: De Statutenstemmers (hier bent u nu)
• De Piratenparadox III: De Piratenpartij is een vrouwenpartij