Telkens als ik naar Amsterdam kom is het anders. De laatste keer dat ik kwam was de stad opeens schoon. Er stonden Chinezen in de rij voor het visrestaurant, één van hen deed een beetje brutaal tegen een ober. Een nieuw ‘clean’ merk coffeeshops had de markt overgenomen: Amsterdam Genetics, wiet was een luxeproduct geworden en toeristen mochten vijftig euro pinnen voor een bakje zaadjes. Ik zag zelfs iemand met een tattoo van het logo. Een jaar eerder bestond het merk nog niet.
Toen ik er woonde moest de Airbnbisering nog beginnen. De vieze toeristenfase was in volle gang en de laatste krakers werden uit hun bastions verdreven. Dit was vijf jaar geleden. Inmiddels heeft de Airbnbisering al plaats gemaakt voor de internationals, die de lokalen uit hun huizen aan het drijven zijn. Ik las in het Parool een Engelstalig artikel waarin gesproken werd over ‘Echt Amsterdammer’, op een denigrerende toon. Een Amsterdammer die van het eiland af was gekomen klaagde begin dit jaar al dat de waarde van haar huis was gestegen door de internationals. Ik zei dat ze dan haar winst maar moest pakken en de stad uit moest trekken, wat ze natuurlijk niet kon.
Inmiddels is het tij alweer gekeerd, door corona zal Amsterdam voorlopig toeristenvrij zijn en zullen de prijzen weer zakken, is de verwachting. ‘Het kan verkeren’ schreef Bredero de Amsterdammer hierover in de 17e eeuw.
Camus schreef in de jaren 1950 dat je vanop de Zeedijk de misthoorn kon horen en dat je naar de havens kon wandelen. In een prentenboek uit diezelfde tijd zie ik Jordanese jongens vissen in de gracht. Wisten zij veel dat diezelfde grachten dertig jaar later zouden stinken van het afval en weer dertig jaar later opnieuw schoon genoeg zouden zijn om de prinses erin te laten zwemmen? Het kan verkeren.
De Oorlog, nog zoiets. In één klap was Amsterdam geen Jodenstad meer. De hele wereld staat in de rij voor het Anne Frankhuis om te leren over de Holocaust. Een stad ontzield, behalve in Krakau heeft de Jodenvervolging nergens zo hard toegeslagen als in Amsterdam.
Nozems, provo‘s, Kabouters, hippies, krakers, speculanten, homo’s, toeristen, penoze, vluchtelingen, hipsters, Maagdenhuisbezetters, er gebeurt altijd iets. Ik kan me nog goed herinneren dat de laatste Maagdenhuisbezetting live werd gestreamd en dat je de studenten kon zien poseren en krokodillentranen kon zien laten voor de persfotografen. Aan zelfbewustzijn heeft de ‘Echt Amsterdammer’ nooit gebrek gehad.
Het is elke keer weer spannend welk Amsterdam ik zal vinden als ik het bezoek. Waar liggen vandaag de nieuwe schuilkerken? De broedplaatsen, marktjes en debatcentra waar stiekem Nederlands wordt gesproken? Welk thema beheerst de lokale politiek? Niet dat de gemeente veel te zeggen heeft, maar aangedreven door overvloedige media-aandacht kan ‘Scooters van het Fietspad’ tot ongekende proporties uitgroeien. Welke notabel wordt er vandaag gestenigd? Welke coffeeshops zijn er nu weer verdwenen? Welke talen worden er op straat gesproken?
Bij twee van de grote toegangspoorten van Amsterdam, de Theaterschool en de Filmschool, staat een beeld met een tekst die ik las toen ik er nog niet woonde. Pas nu ik ben vertrokken krijgen ze wat meer gewicht.
Die te Amsterdam vaak zei: “Jeruzalem”
Jacob Israël de Haan
en naar Jeruzalem gedreven kwam
Hij zegt met mijmerende stem
“Amsterdam, Amsterdam”
De grachtengordel bestaat niet: Amsterdammers mogen best meer zelfmedelijden hebben
Wie Amsterdam ziet als de elite van Nederland heeft het goed mis. Dat Amsterdammers zichzelf wél als elite willen zien en medelijden willen hebben met de rest van Nederland is dus onterecht. Dat medelijden zou plaats moeten maken voor zelfmedelijden, want het lot van de Amsterdammer is niet benijdenswaardig. Het idee dat je in Amsterdam…
De Kabouter
De eerste coffeeshop die ik heb leren beminnen was De Kabouter op de Ruysdaelkade in Amsterdam. Het was een minishopje met een bank met twee tafeltjes en een bar met vier krukken. De tafeltjes waren gedeukt zodat het moeilijk was er een joint op te draaien, iets waar veel bezoekers opmerkingen over maakten. Er was…
De “Baantjescarousel”, de “Boven-Ons-Gestelden”, de “Incestueuze Goegemeente” – Hoe je in Nederland bij de elite hoort door je ertegen af te zetten
Om jezelf in netwerkland Nederland tot de elite te mogen rekenen moet je de juiste mensen kennen. De elite is niet noodzakelijk rijk en rijke mensen worden niet noodzakelijk gezien als de elite. Geld speelt in Nederland een ondergeschikte rol. Het is een middel, geen doel. Een succesvolle zakenman moet laten zien dat hij eigenlijk…
“Narcostaat Nederland” uitgelegd aan Nederlanders (deel 1/2)
Als buitenlanders beginnen over het feit dat het toch wel bijzonder is dat je in Nederland marihuana en magic mushrooms kunt kopen alsof het worstenbroodjes zijn dan beginnen Nederlanders meestal te oreren over hoe onvoorstelbaar vrijzinnig, ruimdenkend en modern ze zijn en dat dit nu eenmaal de beste manier is om met drugsproblematiek om te…
erwt.org 